WYSTAWA/STANOWISKO: Neutrina – cząstki, których (prawie) nie widać

Neutrina są jednymi z najbardziej tajemniczych cząstek elementarnych. Niezwykle lekkie i przenikliwe, bez ładunku elektrycznego ... Dzięki tym cechom są niemal nieuchwytne. Ich niezliczone ilości przelatują nieustannie zarówno przez Ziemię jak i przez każdego z nas. Przelatują i nie pozostawiają żadnych śladów. No to skąd wiemy o ich istnieniu? Historycznie z rozpadu neutronu, ale dziś potrafimy je także „bezpośrednio” rejestrować, choć przypadki ich oddziaływania z materią są niezwykle rzadkie. Jako detektory neutrin wykorzystywane są między innymi zupełnie niezwykłe konstrukcje zanurzone w lodzie Antarktydy, w głębinach oceanów czy w opuszczonych sztolniach kopalni. Właśnie kopalnia w japońskiej Kamioce mieści główny detektor eksperymentu T2K, w którym uczestniczą nasi fizycy. To ten detektor zaobserwował, że neutrina są zupełnie zakręcone, bo zmieniają swoje własności w trakcie lotu (tzw. oscylacje neutrin). Za odkrycie zjawiska oscylacji przyznano nagrodę Nobla, a cały eksperyment został uhonorowany nagrodą 2016 Breakthrough Prize (wspólnie z innymi eksperymentami neutrinowymi).

 

Neutrina kryją nadal wiele zagadek: nie wiemy jakie są ich masy, poza tym, że są bardzo małe, nie mamy pewności czy występują jedynie w trzech rodzajach. Dlatego potrzebne są nowe eksperymenty, w których przygotowaniu i planowaniu biorą udział także nasi naukowcy. Opowiedzą oni o swoich badaniach na wystawie i pokażą film o eksperymencie T2K.

Wystawa dostępna w patio budynku PNT (3AB)

Sobota i niedziela (6 i 7 października)

Model detektora SuperKamiokande (Wikimedia commons)
Ulotka Neutrina