100% naszych projektów zostało umieszczonych na Mapie

Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego opublikował 14 stycznia listę strategicznych infrastruktur badawczych umieszczonych na Polskiej Mapie Infrastruktury Badawczej. Wśród 70 zaaprobowanych projektów znalazło się 7 propozycji przygotowanych przez naukowców z Narodowego Centrum Badań Jądrowych. Są wśród nich cztery projekty nowych krajowych struktur badawczych i trzy projekty udziału polskich naukowców zgrupowanych w konsorcjach kierowanych przez NCBJ w przedsięwzięciach międzynarodowych.

Wśród nowych infrastruktur krajowych umieszczonych na Mapie znalazła się rozpoczęta już inwestycja budowy polskiego lasera na swobodnych elektronach PolFEL i jego rozbudowa o drugi etap poszerzający znacznie możliwości badawcze. Drugą propozycją NCBJ jest budowa przy reaktorze jądrowym Maria nowego laboratorium badawczego pozwalającego efektywnie wykorzystać powstający w reaktorze silny strumień neutronów m.in. do badań materiałowych i biologicznych. Badaniom i syntezie nowych materiałów przeznaczonych do pracy w warunkach ekstremalnych, a także w medycynie ma służyć kolejny projekt NOMATEN CoRE. W zamyśle wnioskodawców będzie to istotne uzupełnienie utworzonego niedawno Centrum Doskonałości NOMATEN o własne, ulokowane w Świerku laboratoria badawcze. W projektowanych laboratoriach ma być możliwe wytwarzanie, modyfikowanie i wszechstronne badanie nowych materiałów o unikalnych właściwościach. Ostatnim, ale może najważniejszym  projektem nowej krajowej infrastruktury badawczej planowanej w NCBJ jest europejski eksperymentalny wysokotemperaturowy reaktor jądrowy chłodzony gazowym helem EUHTER, którego budowa miałaby stanowić wstęp do wprowadzenia technologii reaktorów wysokotemperaturowych do europejskiego przemysłu.

Wśród przedsięwzięć międzynarodowych umieszczonych na liście strategicznych infrastruktur badawczych powstających z udziałem polskich naukowców, a koordynowanych przez NCBJ, znalazły się dwa zaawansowane już i kontynuowane przedsięwzięcia oraz jeden dopiero przygotowywany projekt. Przedsięwzięcia już zaawansowane to badania i rozbudowa infrastruktury europejskiego rentgenowskiego lasera na swobodnych elektronach European XFEL w Hamburgu oraz udział w obserwacjach Wielkiego Teleskopu do Synoptycznych Przeglądów Nieba (the Large Synoptic Survey Telescope), powstającego w Chile. To ostatnie urządzenie, na którym badania ma prowadzić m.in. kilkudziesięciu polskich naukowców, będzie w ciągu jednej nocy dostarczać tyle informacji (na temat odległych galaktyk, obiektów zmiennych, gwiazd …), ile zebrał w ciągu całego swojego czasu obserwacji największy istniejący obecnie przegląd galaktyk Sloan Digital Sky Survey (SDSS). Planuje się, że część tych danych będzie gromadzona i przetwarzana w Centrum Informatycznym Świerk w NCBJ. LSST ma rozpocząć prace już w przyszłym roku. Zupełnie nowym przedsięwzięciem jest projekt eksperymentu Hyper-Kamiokande. Eksperyment ten ulokowany w Japonii ma istotnie poszerzyć naszą wiedzę na temat neutrin - najsłabiej poznanych dotychczas cząstek Modelu Standardowego.

Naukowcy z NCBJ uczestniczą również w pracach konsorcjów koordynowanych przez inne jednostki, których projekty także znalazły się na Mapie. Jest to m.in. udział w eksperymentach CERN, czy w projektach budowy infrastruktur informatycznych zgłoszonych przez AGH i PCSS (ICB PAN).

Pełna lista wybranych projektów znajduje się na stronie MNiSW: http://www.bip.nauka.gov.pl/g2/oryginal/2020_01/3175b4b7b9daae8d0f255b3670d54361.pdf

Umieszczenie projektu na Polskiej Mapie Infrastruktury Badawczej nie gwarantuje automatycznie jego finansowania, ale istotnie zwiększa szanse przy staraniu się o uzyskanie niezbędnych środków.